CZASOWNIKI W CZASACH CIĄGŁYCH I PROSTYCH

Niektórych czasowników w ogóle nie używa się w czasach ciągłych (“continuous”), a jedynie w prostych (“simple”), niektóre mają zaś w tych czasach różne znaczenia.

Zazwyczaj w czasach ciągłych nie występują:

- czasowniki dotyczące stanów umysłu lub emocji
- czasowniki dotyczące zmysłów ludzkich
- czasowniki, które opisują stan, w którym istotna jest trwałość (np. własność, posiadanie).

Te trzy grupy omówione są szczegółowo poniżej.

I. Stany umysłu lub emocje

Do czasowników, które rzadko występują w czasach ciągłych, możemy zaliczyć: “adore” (‘podziwiać’), “agree” (‘zgadzać się’), “believe” (‘wierzyć’), desire” (‘pragnąć’), “dislike” (‘nie lubić’), “fear” (‘bać się’), “forget” (‘zapominać’), “hate” (‘nienawidzić’), “like” (‘lubić’), “loathe” (‘nie znosić’), “love” (‘kochać’), ‘, “recognize” (‘rozpoznawać’), “remember” (‘pamiętać’), “respect” (‘szanować’), “think” (‘myśleć’), understand” (‘rozumieć’) “value” (‘cenić’), “want” (‘chcieć’), “wish” (‘pragnąć’).

Wynika to z dwóch przyczyn – po pierwsze czas ciągły może wskazywać na intencjonalność czynności, po drugie podkreśla on trwanie danego zdarzenia w teraźniejszości i zakłada jego ograniczony czasowo charakter (dana sytuacja się kiedyś skończy).

(1a) I remember our first meeting in Prague.
Pamiętam nasze pierwsze spotkanie w Pradze.
(1b) I’m remembering our first meeting in Prague.
Przypominam sobie teraz nasze pierwsze spotkanie w Pradze.

Czasem można użyć formy ciągłej, pamiętać jednak należy o opisanych implikacjach:

(2) What do you think about that?
A co ty o tym sądzisz?
(3) What are you thinking about?
O czym teraz myślisz?

W zdaniu (2) chodzi o ogólną opinię na jakiś temat, a w zdaniu (3) podkreśla się, że pytanie dotyczy konkretnej chwili.

Należy zwrócić uwagę, że niektóre czasowniki występują w różnych znaczeniach w czasie ciągłym i prostym, np.:

(4a) I appreciate your presence.
Cieszy mnie twoja obecność.
(4b) *I’m appreciating your presence.
(5a) Polish state bonds are appreciating in value.
Polskie obligacje skarbowe zyskują na wartości.
(5b) *Polish state bonds appreciate in value by 10%.

II. Zmysły ludzkie

Czasowniki opisujące doznania zmysłowe nie występują zazwyczaj w czasach ciągłych. Zaliczyć do nich możemy np.: “feel” (‘czuć’), “hear” (‘słyszeć’), “look” (‘patrzeć’), “notice” (‘zauważać’), “see” (‘widzieć’), “smell” (‘czuć (zapach)’), “taste” (‘smakować’).

(6a) I smell my favourite perfumes.
Czuję moje ulubione perfumy.
(6b) *I’m smelling my favourite perfumes.
(7a) I feel you are both right.
Sądzę, że oboje macie rację.
(7b) *I’m feeling you are both right.

Niektóre z czasowników opisujących doznania zmysłowe mogą być czasem użyte w normalnym znaczeniu w formie ciągłej, by podkreślić tymczasowość danej czynności lub fakt, iż dana sytuacja stopniowo się zmienia, por.:

(8) How do you feel?
Jak się czujesz?
(9) How are you feeling?
Jak się (teraz) czujesz?

Można też powiedzieć:

(10) In the blazing fire, I was seeing things more and more clearly.
W jaskrawym ogniu widziałem wszystko coraz wyraźniej.

Warto jednak zauważyć, że podane przykłady mają charakter wyjątku, celowego odstępstwa od reguły. Ponadto w formie ciągłej wyrazy z opisywanej grupy mogą nabierać odmiennego znaczenia:

(11a) I see a dog.
Widzę psa.
(11b) *I’m seeing a dog.
(12) I’m seeing my doctor tomorrow.
Jutro widzę się z lekarzem.
(13a) This soup tastes awful!
Ta zupa smakuje obrzydliwie!
(13b) *This soup is tasting awful!
(14) He’s tasting the soup.
On kosztuje zupy.

W przykładzie (11a) czasownik “see” ma znaczenie ‘widzieć (coś)’ i nie może być użyty w formie ciągłej. Kiedy jednak znaczy ‘widzieć się z’, ‘spotykać się z’ (tak jak w przykładzie (12)), użycie formy ciągłej jest jak najbardziej dozwolone. W przykładzie (13a) autor wypowiedzi, odnosząc się do pewnych stałych własności opisywanej zupy, musi użyć czasu prostego. W przykładzie (14) czasownik “taste” występuje natomiast w znaczeniu ‘kosztować’, opisuje zatem jednorazową czynność.

III. Stany, w których istotna jest trwałość

Czasowniki opisujące stan posiadania, własności lub inne trwałe sytuacje rzadko spotyka się w formie ciągłej. Ich znaczenia nie dałoby się pogodzić z treścią nadaną przez czas ciągły. Możemy tu zaliczyć np. czasowniki “belong” (‘należeć’), “consist” (‘zawierać’), “contain” (‘zawierać’), “owe” (‘być winnym’), “own” (‘mieć’), “possess” (‘posiadać’), “signify” (‘oznaczać’) itp.

(15a) He owed me 100 dollars.
Był mi winien 100 dolarów.
(15b) *He was owing me 100 dollars.
(16a) The envelope contains just a postcard.
Koperta zawiera tylko pocztówkę.
(16b) *The envelope is containing just a postcard.

Nie masz uprawnień do komentowania

JezykiObce.pl

Wszystko do nauki języków

Informacja

Komunikat dla użytkowników:

Od dnia 7.01.2019 zaprzestaliśmy codziennego wysyłania listy słówek.

Gramatyka - treści losowe

Zaloguj się lub zarejestruj aby skorzystać ze wszystkich funkcji portalu.

Główna Gramatyka Czasowniki CZASOWNIKI W CZASACH CIĄGŁYCH I PROSTYCH
Loading ...