APART FROM, BESIDES, BUT FOR czy EXCEPT FOR
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Gramatyka angielska
- Kategoria: Zagadnienia gramatyczne
(1) But for my mother, I wouldn’t be here today.
Gdyby nie moja mama, nie byłoby mnie tu dzisiaj.
(2) Our bus was late. But for that we would have been on time.
Nasz autobus się spóźnił. Gdyby nie to, bylibyśmy na czas.
Z kolei mówiąc o wyjątkach, odstępstwach od reguły, posługujemy się wyrażeniem „except for” (‘pomijając, z wyjątkiem’).
(3) Except for Mary, everyone was satisfied.
Pomijając Mary, wszyscy byli zadowoleni.
Gdy zdanie rozpoczynamy od słowa „except”, przyimek „for” jest obligatoryjny. Jeżeli jednak „except” występuje w drugiej części zdania, użycie przyimka „for” staje się opcjonalne:
(4) Everyone was satisfied, except (for) Mary.
Wszyscy byli zadowoleni, pomijając Mary.
Należy zapamiętać, że przed przyimkami i spójnikami używamy zawsze „except”, a nie „except for”:
(5a) She’s lovely except when she gets mad (am.)/ angry (br.).
Jest urocza, o ile nie robi się zła.
(5b) *She’s lovely except for when she gets mad (am.)/ angry (br.).
(6a) It’s cold everywhere except Madrid.
Wszędzie za wyjątkiem Madrytu jest zimno.
(6b) *It’s cold everywhere except for Madrid.
Po wyrażeniu „except for” zaimki osobowe występują w przypadku zależnym:
(7a) Everyone was laughing, except (for) her.
Wszyscy się śmiali oprócz niej.
(7b) *Everyone was laughing, except (for) she.
Zdania z „except for” mogą mieć czasem znaczenie zbliżone do zdań z „but for”:
(8) She would have left him years ago except for the children.
Opuściłaby go wiele lat temu, gdyby nie dzieci.
Wyrażenie „except for” jest używane wymiennie z „apart from” w znaczeniu ‘pomijając’, ‘z wyjątkiem’:
(9) It was an excellent job, apart from a few slight problems.
To była doskonała praca, pomijając kilka drobnych trudności.
(10) I like sport, apart from basketball.
Lubię sport, pomijając koszykówkę.
Konstrukcja „apart from” może jednak również odpowiadać polskim słowom ‘oprócz’, ‘ponadto’, ‘jak również’:
(11) Apart from basketball, he plays volleyball and tennis.
Oprócz koszykówki, gra jeszcze w siatkówkę i tenisa.
W tym ostatnim użyciu jest ona synonimiczna ze słowem „besides” ‘poza tym’, ‘ponadto’ lub ‘nie licząc’, ‘jak również’), np.:
(12) I don’t want to watch that movie; besides, I’m tired.
Nie chcę oglądać tego filmu, poza tym jestem zmęczona.
(13) There were three of us at the party besides Mary.
Troje z nas było na przyjęciu, nie licząc Mary.
Poniższa para przykładów pokazuje, że nie należy mylić wyrazów „besides” ‘ponadto, nie licząc’ i „except” ‘pomijając, poza’:
(14) Ten of us got the job besides John.
Dziesięcioro z nas dostało pracę, nie licząc Johna.
(15) All of us got the job except John.
Wszyscy dostaliśmy pracę poza Johnem.
Różnica znaczeniowa jest oczywista: w zdaniu (14) stwierdzamy, że John dostał pracę, a w zdaniu (15) – że nie dostał.