PŁACA
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Gramatyka angielska
- Kategoria: Zagadnienia gramatyczne
Wiele trudności sprawia zwykle Polakom właściwe użycie wyrazu "pension " Wbrew pozorom nie ma on żadnego związku z polską 'pensją' - oznacza 'emeryturę' lub 'rentę', a zatem świadczenie pieniężne wypłacane dawnym pracownikom lub osobom upośledzonym fizycznie, okaleczonym, np.:
(1) She has just her pension to live on.
Ona żyje tylko z emerytury.
(2) After this accident he was granted a disability pension.
Po tym wypadku przyznano mu rentę.
Warto zauważyć, że "pension" to 'emerytura' w sensie 'kwoty pieniędzy wypłacanej emerytowi', a 'emerytura' rozumiana jako 'okres życia, w którym się nie pracuje, a jedynie pobiera świadczenia z tytułu ubezpieczenia emerytalnego' to "retirement\":
(3a) He took early retirement.
Przeszedł wcześnie na emeryturę.
(3b) *He took early pension.
Natomiast w znaczeniu 'pensji' właściwym rzeczownikiem jest "salary " Trzeba pamiętać, że "salary" w normalnym użyciu odnosi się często do 'rocznych zarobków'. Jest to szczególnie istotne, gdy mówimy o własnych dochodach - polski zwyczaj podawania pensji miesięcznej może spowodować, że rozmówca zrozumie, że zarabiamy dwunastokrotnie mniej niż naprawdę. Co ciekawe, Amerykanie i Brytyjczycy podobnie jak Polacy dostają zazwyczaj pobory raz na miesiąc, a roczny przedział czasowy stosują jedynie przy podawaniu wysokości zarobków. Wątpliwości można rozwiać, stosując przy podawaniu zarobków wyrażenie "a month" ('na miesiąc') lub "a year" ('na rok').
(4a) He\'s on a salary of 100,000 PLN a year.
On zarabia 100 000 złotych rocznie.
(4b) *He\'s on a pension of 100,000 PLN a year.
Rzeczownik "salary" odnosi się jedynie do regularnych wypłat, dokonywanych co miesiąc, ale często szacowanych w skali rocznej, które są zwykle wynagrodzeniem za pracę umysłową, a przede wszystkim za pracę na etat. W znaczeniu 'tygodniówki', 'dniówki', czy w ogóle 'wynagrodzenia za pracę czasową', zwłaszcza gdy chodzi o pracę fizyczną, używa się wyrazu "wage\", np.:
(5a) The wage is 50 PLN per hour.
Stawka godzinowa wynosi 50 złotych.
(5b) *The salary is 50 PLN per hour.
(5c) *The pension is 50 PLN per hour.
Kiedy mowa jest o poborach i pada wyraz "wage\", autor wypowiedzi ma na myśli pracę fizyczną, np.:
(6a) He earns a very high wage as a docker.
Jego pobory jako dokera są bardzo wysokie.
(6b) *He earns a very high salary as a docker.
(6c) *He earns a very high pension as a docker.
Odnosząc się do 'wynagrodzenia', można też użyć rzeczownika "pay\", o ogólniejszym znaczeniu. Określa on dowolną 'płacę', tak etatową, jak i dorywczą.
(7) Could you lend me some money until I get my pay?
Czy mógłbyś mi pożyczyć trochę pieniędzy do czasu, aż dostanę swoją pensję?
Słowa omówione powyżej - "salary\", "wage" i "pay" - odnoszą się do pracy czasowej (uzależnionej od czasu spędzonego na wykonywaniu zadania, a nie od uzyskanych rezultatów). Ta forma pracy nazywana bywa "timework " Jej przeciwieństwem jest "piecework" 'praca na akord' (określenie raczej przestarzałe) lub "freelance" ('praca bez stałego zatrudnienia, na umowę o zlecenie'), np.:
(8a) I did a lot of piecework/ freelance work when I was younger.
Gdy byłem młodszy, sporo pracowałem na akord.
(8b) *I did a lot of accord work when I was younger.
Na marginesie trzeba zauważyć, że w języku angielskim nie używa się nigdy w tym kontekście rzeczownika "accord\", który oznacza 'porozumienie', 'zgodę', np.:
(9) My wife and I were in total accord.
Moja żona i ja całkowicie się zgadzaliśmy.