Przysłówki „certainly” i „surely” często są niepoprawnie używane przez Polaków. Oba mogą mieć znaczenie ‘z pewnością’, ‘na pewno’, nie zawsze jednak stosuje się je w tym samym kontekście.

Użycie wyrazu „certainly” wskazuje na silne przekonanie autora wypowiedzi, że ma rację, że coś ‘z pewnością’ ma miejsce, np.:

(1) This is certainly a generous offer.
To bez wątpienia hojna oferta.

Osoba wypowiadająca zdanie (1) informuje o własnej opinii na temat opisywanej oferty. Nie odnosi się w ogóle do przekonań rozmówcy. Gdyby w tym zdaniu użyć słowa „surely”, mogłoby nabrać ono odmiennego znaczenia:

(2a) This is surely a generous offer.
(2b) Surely this is a generous offer.
To chyba rzeczywiście hojna oferta, nieprawdaż?

Wypowiedzi (2a) i (2b) są poniekąd prośbami o potwierdzenie opinii. Wyrażona jest w nich jednocześnie nadzieja, że rozmówca zgodzi się z tą opinią. Zdania te można porównać do pytań retorycznych. W języku angielskim konstrukcje tego typu często występują bez znaku zapytania, choć tak być nie musi:

(3) Surely this is a generous offer?
To chyba rzeczywiście hojna oferta, nieprawdaż?

Zdania z przysłówkiem „surely” wyrażają często niepewność lub zaskoczenie. W języku polskim odpowiadają im konstrukcje ze słowem ‘chyba’. Oto kolejne przykłady:

(4) They surely don’t expect me to believe this nonsense?
Oni nie oczekują ode mnie chyba, żebym uwierzył w tę bzdurę.
(5) Surely there is a mistake.
Tu chyba musi być jakiś błąd.
(6) They must agree, surely?
Oni się chyba zgodzą, prawda?

Natomiast zastosowanie przysłówka “certainly” sugeruje, jak już była mowa powyżej, że osoba mówiąca jest pewna swojej racji. Nie interesuje jej specjalnie potwierdzenie ze strony rozmówcy:

(7) They certainly don’t expect me to believe this nonsense.
Oni z pewnością nie oczekują ode mnie, żebym uwierzył w tę bzdurę.

Zdanie (7) wyraża przekonanie niezależne od opinii interlokutora. Wypowiedź ma charakter informacyjny. Wyraz “certainly” może służyć także do ubarwienia opisu, uwydatnienia znaczenia określanych wyrazów, por.:

(8) I was certainly enraged that he still had not arranged the cash.
Byłem porządnie wściekły, że wciąż nie zorganizował tych pieniędzy.

W zdaniu (8) użycie wyrazu “surely” znaczyłoby, że osoba mówiąca uważa, iż rozmówca spodziewa się po niej wściekłości w opisanej sytuacji.

Przysłówek “certainly” często występuje w znaczeniu ‘bez wątpienia’, ‘no pewnie’, ‘ależ proszę!’. Może funkcjonować jako uprzejma zgoda na czyjąś prośbę, albo - w przeczeniu - jako odmowa:

(9a) A: Could you lend me your car?
Czy mógłbyś pożyczyć mi swój samochód?
(9b) B: Certainly!
No pewnie!
(9c) B: Certainly not!
Absolutnie nie!

W amerykańskiej odmianie języka angielskiego często używa się słowa “surely” w sytuacjach, w których w brytyjskiej odmianie angielskiego użyto by przysłówka “certainly”:

(10a) A: Can I open the window?
Czy mógłbym otworzyć okno?
(10b) B: Yes, certainly. (br.)
Tak, oczywiście.
(10c) B: Yes, surely. (am.)
Tak, oczywiście.

• « poprz.
• nast. »